Biếng ăn là gì?
Biếng ăn là hiện tượng bé ăn ít hơn bình thường, sợ ăn hoặc bỏ ăn. Bé có thể có các biểu hiện như không chịu nuốt thức ăn, nhìn thấy thức ăn là khóc, nôn ọe hoặc chạy trốn. Trường hợp bé không chịu ăn một số thức ăn như thịt, cá, rau cũng có thể coi là biếng ăn. Biếng ăn khiến cho trẻ bị thiếu hụt chất dinh dưỡng, về lâu dài có thể gây hậu quả bé bị suy dinh dưỡng, hoặc thiếu các vi chất gây khô mắt, thiếu máu...
Bé được coi là biếng ăn khi có từ 2 dấu hiệu dưới đây trở lên:
· Bé ăn ít hơn ½ khẩu phần ăn theo tuổi.
· Không hợp tác với người cho ăn: gào khóc, quay mặt đi, đẩy tay ra...
· Thời gian ăn kéo dài > 30 phút/bữa.
· Chỉ ăn một số lọai thức ăn nhất định ví dụ chỉ uống sữa không ăn cháo, bột, chỉ ăn cơm không ăn thức ăn, hoặc chỉ ăn cháo không uống sữa, không chịu ăn rau, quả.
· Không tăng cân liên tục trong 3 tháng liền, thậm chí giảm cân.
· Hay bị táo bón hoặc lượng phân ít hơn bình thường.
Nguyên nhân gây biếng ăn và cách xử trí
Biếng ăn tâm lý
Đây là nguyên nhân thường gặp nhất và cũng khó khắc phục nhất. Nếu mẹ thường xuyên ép bé ăn, dọa nạt, quát mắng để bé ăn (Thậm chí đè bé ra đổ thức ăn, bóp mũi để bé nuốt), bắt bé ngồi 1 chỗ từ đầu đến cuối bữa, bắt bé ăn hết khẩu phần, bỏ thuốc vào thức ăn của bé... về lâu dài sẽ khiến bé chán ăn, sợ ăn. Cũng giống nhơ người lớn, bé không thể ngon miệng và thích ăn khi có cảm giác bị ép buộc, bị gò bó hoặc bị đánh lừa.
---> Trong trường hợp này, mẹ phải "chữa" các lỗi từ mẹ trước. Sau đó mẹ thật kiên nhẫn để tập lại cho bé thói quen ăn uống thoải mái, tự nhiên, cho bé dùng bát, thìa, ăn uống cùng bữa ăn gia đình, khen ngợi động viên để bé ăn dần dần khám phá lại vị ngon của thức ăn.
Biếng ăn do bệnh
Đây là hiện tượng thường gặp của tất cả các bé bị ốm. Khi bé mắc các bệnh cấp tính như viêm phổi, viêm mũi họng, sốt, tiêu chảy thì việc chán ăn là điều không tránh khỏi.
---> Mẹ nên cho bé ăn làm nhiều bữa các thức ăn lỏng, mềm, dễ tiêu, hợp khẩu vị, cho bé uống nhiều nước, nhất là các loại nước quả để bé vừa có năng lượng vừa hấp thu được vitamin và khoáng chất. Mẹ tuyệt đối không nên ép bé ăn khiến bé sợ hãi. Nếu trong lúc này bé ăn ít thì mẹ cũng không nên quá lo lắng, vì khi hết bệnh bé sẽ có xu hướng ăn trả bữa.
Biếng ăn sinh lý
Nếu bỗng nhiên bé biếng ăn trong 1-2 tuần mà không bị bệnh gì, văn chơi đùa vui vẻ thì mẹ không nên lo lắng, đấy chỉ là biếng ăn sinh lý thôi. Vào khoảng các giai đoạn phát triển 3-4 tháng, 9-10 tháng, 16-18 tháng bé bắt đầu tập lãy, tập đứng, tập đi, tập chạy... Những chuyển biến này khiến bé thấy mới lạ, bé hứng thú khám phá khả năng của bản thân và những thứ xung quanh nên lơ là việc ăn uống.
---> Giai đoạn này mẹ nên cho bé ăn nhiều bữa, mỗi bữa nhiều thức ăn khác nhau, ưa tiên các thứ bé thích, dễ nuốt hoặc lạ miệng. Không nên ép bé ăn gây phản ứng sợ ăn sau này.
Biếng ăn do chế độ ăn không hợp lý
Cho bé ăn uống không đúng cách, không khoa học thì cũng có thể dẫn đến tình trạng bé biếng ăn. Nếu mẹ chế biến thức ăn không hợp khẩu vị bé, thức ăn đơn điệu, ăn uống không theo giờ giấc, ăn vặt trước bữa chính là việc bé chán ăn là dễ hiểu.
---> Mẹ nên:
Từ khi bắt đầu ăn dặm tập cho bé ăn đa dạng các thức ăn.
Đảm bảo thức ăn hợp hợp khẩu vị của bé, khi thay đổi thức ăn mới nên thay đổi từ từ xem kẽ món mới và món cũ để bé quen.
Không cho bé ăn cùng một món cùng một kiểu ngày này qua ngày khác.
Cho bé ăn đúng bữa đúng giờ, không nên vừa ăn vừa chơi, vừa ăn vừa xem ti vi.
Không cho bé ăn vặt, đặc biệt là các dồ ngọt trước bữa chính vì các thứ này sẽ khiến bé ngang dạ, hãy tạo cơ hội để bé được... đói một chút, bé sẽ háu ăn ngay.
B.S Lê Thị Hải